29 marca 2022 r. na sesji Rady Miasta Rzeszowa głosowano nad uchwałą w sprawie określenia Programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie Gminy Miasto Rzeszów w 2022 roku. Zanim poznamy jego ostateczną wersję, która w najbliższych dniach opublikowana zostanie w Dzienniku Urzędowym Województwa Podkarpackiego, chciałabym przeanalizować proces jego tworzenia, w tym opiniowania przez właściwe podmioty, a także wprowadzone po drodze zmiany. Czy wystarczą one, żeby Program był nie tylko zgodny z prawem, ale też zapewniał odpowiedni poziom opieki zwierzętom na terenie miasta?

O tym, czym jest Program opieki nad zwierzętami, czego dotyczy i dlaczego powinniśmy być świadomi jego zapisów pisałam w „Lutowym cyklu ILawAnimals” na Instagramie.

View this post on Instagram

A post shared by Emilia Kudasik-Gil (@ilawanimals)

Pod koniec stycznia 2022 r. Urząd Miasta Rzeszowa przekazał do zaopiniowania projekt Programu m.in. Fundacji dla bezdomnych zwierząt Felineus. W ramach współpracy z Fundacją przygotowałam opinię, która – zgodnie z przepisami -została przesłana Prezydentowi Miasta Rzeszowa przed dniem 21 lutego 2022 r.

Program zawierał szereg wad. Bez wchodzenia w skomplikowane szczegóły problemy dotyczyły:

• ograniczenia okresu, w jakim dokarmiane mają być koty wolno żyjące, do miesięcy od stycznia do kwietnia oraz od września do grudnia;
• braku wyznaczenia podmiotu odpowiedzialnego za dokarmianie kotów wolno żyjących od września do grudnia;
• braku uszczegółowienia warunków, na jakich ma polegać dokarmianie, w tym jego częstotliwości czy wskazania konkretnych miejsc, gdzie będzie się odbywać;
• braku zapewnienia opieki weterynaryjnej dla chorych kotów, podstawowych szczepień i schronienia;
• braku określenia zasad kwalifikowania kotów wolno żyjących do zabiegów kastracji i sterylizacji, ustalenia limitu zabiegów możliwych do wykonania w ramach umowy, a także wadliwe określenie zasad jej przeprowadzania (w tym opieki pozabiegowej);
• braku wskazania informacji kontaktowych do podmiotów odpowiedzialnych za odławianie bezdomnych zwierząt i zapewnienie całodobowej opieki weterynaryjnej w przypadkach zdarzeń drogowych z udziałem kotów wolno żyjących;
• wskazania, że sterylizacja i kastracja bezdomnych psów i kotów z terenu Gminy Miasto Rzeszów będzie odbywać się na podstawie umowy, która jeszcze nie została zawarta;
• ograniczenia zapewnienia całodobowej opieki weterynaryjnej w przypadkach zdarzeń drogowych z udziałem zwierząt jedynie do bezdomnych zwierząt domowych i hodowlanych;
• zapewnienia opieki weterynaryjnej zwierzętom „dzikim”, które uległy wypadkom komunikacyjnym;
• braku wydzielenia odrębnych środków, które miałaby zostać przeznaczone na cele: zapewnienie bezdomnym zwierzętom domowym miejsca w schronisku, odławianie bezdomnych zwierząt domowych, sterylizacja i kastracja zwierząt w schronisku dla zwierząt, poszukiwanie właścicieli dla bezdomnych zwierząt, usypianie ślepych miotów zwierząt, zapewnienie całodobowej opieki weterynaryjnej w przypadkach zdarzeń drogowych z udziałem domowych zwierząt bezdomnych. 

Analiza projektu Programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie Gminy Miasto Rzeszów w 2022 roku doprowadziła do wyrażenia negatywnej opinii o Projekcie. Konieczna była zmiana treści przepisów dotyczących powyższych kwestii, bo Program uchwalony w dotychczasowym brzmieniu istotnie naruszałby prawo, co byłoby podstawą do stwierdzenia nieważności jego przepisów.

Uchwałodawca częściowo uwzględnił niektóre z przesłanych uwag i przygotował kolejną wersję Programu.`Do tej wersji, na prośbę Urzędu Miasta, sporządziłam opinię uzupełniającą, pozytywnie oceniając dokonane zmiany w proponowanym przeze mnie zakresie, tj.:

• zapewnienie całodobowej opieki weterynaryjnej kotom wolno żyjącym nie tylko poszkodowanym w zdarzeniach drogowych, ale też chorym i rannym;
• uzupełnienie Projektu o informacje kontaktowe do podmiotów zajmujących się odławianiem bezdomnych zwierząt, tj. Straży Miejskiej i Schroniska i wskazanie podmiotu, który będzie realizował zadanie zapewnienia całodobowej opieki weterynaryjnej kotom wolno żyjącym;
• uszczegółowienie zasad finansowania Programu.

Niestety, zmiany wprowadzone do Projektu nie wystarczyły, by Program mógł zostać w całości uznany za prawidłowy. W pozostałym zakresie pozostano przy jego wadliwych zapisach.

Porównując jednak jego treść z zapisami Programu na rok 2020, do którego nie sporządzałam w imieniu Fundacji Felineus opinii, przyznać należy, że Miasto z każdym rokiem polepsza zasady opieki nad zwierzętami bezdomnymi, starając się wprowadzać do projektu – chociażby częściowo – postulowane przez mieszkańców zmiany.

Idealnie byłoby jednak, aby rządzący zwrócili uwagę na zależność pomiędzy kastracją a bezdomnością, a także przemyśleli możliwość finansowania zabiegów dla zwierząt „właścicielskich”, jak również ulepszyli zasady opieki nad kotami wolno żyjącymi. Zmiany w tym zakresie polepszyłyby nie tylko sytuację zwierząt w Rzeszowie, ale w dłuższej perspektywie miałyby pozytywny wpływ na finanse miasta.