Sytuacja zwierząt tzw. towarzyszących w Ukrainie
W związku z trwającą już ponad miesiąc wojną w Ukrainie, wciąż pojawia się wiele pytań dotyczących polskich procedur przewozu zwierząt z Ukrainy do Polski. I nie ma w tym nic dziwnego, jako że procedury te sprawiają wrażenie niezwykle skomplikowanych, a brak uregulowania wszystkich przypadków, które pojawić się mogą w praktyce powoduje dodatkowe problemy.
Przede wszystkim trzeba zauważyć, że przepisy unijne wprowadzają podział na przewóz handlowy (komercyjny) i niehandlowy zwierząt. W transporcie niehandlowym, dopuszcza się przewóz do 5 zwierząt. W normalnych warunkach zwierzę musi spełniać wszystkie wymagania UE, tj.:
- być prawidłowo oznakowane za pomocą mikrochipa,
- być zaszczepione przeciwko wściekliźnie, a szczepienie musi być nadal ważne
- posiadać aktualny wynik badania serologicznego w kierunku oznaczenia miana przeciwciał przeciwko wściekliźnie
- być zaopatrzone w ważny paszport wydany w jednym z państw członkowskich UE lub w świadectwo zdrowia zgodne ze wzorem określonym w prawie UE.
Tego typu transportu dotyczy Tymczasowa procedura GLW z 17 marca 2022 r. Przewiduje ona pewne odstępstwa, na które zezwala art. 32 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 576/2013 z dnia 12 czerwca 2013 r. w sprawie przemieszczania o charakterze niehandlowym zwierząt domowych oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr 998/2003.
Zwierzę musi podróżować wraz z jego „właścicielem”, który jest obywatelem krajów UE, Ukrainy lub krajów trzecich. Procedura ma zastosowanie, gdy zwierzę nie spełnia jednego lub więcej wymagań przywozowych UE. Osoba przekraczająca granicę ze zwierzęciem zobowiązana jest do wypełnienia wniosku, a Powiatowy Lekarz Weterynarii właściwy terytorialnie dla miejsca przekroczenia granicy wystawia pozwolenie na wjazd. Czynności związane z oznakowaniem zwierzęcia mikrochipem oraz wykonaniem szczepienia przeciwko wściekliźnie powinny zostać przeprowadzone w miejscu przekroczenia granicy, a informacja o oznakowaniu i zaszczepieniu wpisana do pozwolenia.
Polska zezwoliła również na uproszczony przewóz więcej niż 5 zwierząt na podstawie Wytycznych GLW w sprawie tymczasowych procedur dla niespełniających wymagań UE psów/kotów/fretek towarzyszących uchodźcom z terenu Ukrainy i wprowadzanych do Polski w liczbie powyżej 5 sztuk z 17 marca 2022 r. Przewidują one dużo bardziej skomplikowaną procedurę:
- Przywóz jest możliwy jedynie na przejściu granicznym w Dorohusku i Korczowej;
- Przed przyjazdem na przejście należy ustalić miejsce izolacji z PIW (PIW wydaje decyzję o izolacji, którą trzeba przedstawić w trakcie kontroli na granicy);
- Najpóźniej 1 dzień roboczy przed przybyciem na przejście graniczne trzeba zgłosić zwierzęta do kontroli (CHEDA);
- Jeżeli kontrola weterynaryjna przebiegnie prawidłowo, zwierzęta muszą przejść izolację;
- Miejscem izolacji nie może być schronisko dla zwierząt;
- Przewożone zwierzęta muszą posiadać dokumenty, które potwierdzają, że osoba je przewożąca jest ich „legalnym posiadaczem”.
Należy przyjąć, że procedura ta dotyczy zwierząt „właścicielskich”, a nie ma na celu ewakuacji schronisk z Ukrainy do Polski. Wytyczne mają umożliwić przywóz zwierząt z Ukrainy jedynie ich „właścicielom” lub posiadaczom, co wynika z treści Komunikatu Głównego Lekarza Weterynarii nt. przywozu psów, kotów, fretek z Ukrainy do Polski z 11 marca 2022 r.:
„Jednakże w uzgodnieniu z ustaleniami na spotkaniu Głównych Lekarzy Weterynarii krajów UE z Komisją Europejską, informujemy, że przywóz z Ukrainy na teren UE zwierząt domowych ze schronisk, z azyli oraz zwierząt bezdomnych jest zabroniony w przypadku, gdy nie spełniają one wymogów zdrowotnych określonych w prawie UE. Zgodnie ze stanowiskiem GLW Państw Członkowskich, zwierzęta te mogą stanowić większe ryzyko epizootyczne dla populacji zwierząt domowych, dzikiej fauny i ludzi na terenie UE. Wobec powyższego wszelkie próby takiego przemieszczania są niezgodne z prawem, co może skutkować sankcjami karnymi oraz w skrajnych przypadkach eutanazją zwierząt”.
Ewakuacja zwierząt z ukraińskich schronisk jest więc obecnie nielegalna, chyba że zwierzęta spełniają wszelkie wymogi zdrowotne UE, zawarte w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/429 „Prawo o zdrowiu zwierząt” (część V), rozporządzeniu delegowanym (UE) 2020/692 (część II tytuł 5), rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) 2021/404 (załącznik VIII) i rozporządzeniu wykonawczym Komisji 2021/403 (załącznik II rozdział 38). Wymagania te dotyczą przewozu zwierząt „domowych” w celach handlowych, a także mają zastosowanie do przewozu więcej niż 5 zwierząt. Więcej na ten temat przeczytacie na stronie GIW.
Jako przedstawicielka GreenREV Institute zostałam członkinią taskforce, powołanego przez Eurogroup for Animals. Na bieżąco przekazuję zainteresowanym pomocą organizacjom z całej Europy jak wygląda prawna sytuacja transportu zwierząt przez polską granicę. Warto zaznaczyć, że Eurogroup for Animals razem z FVE wystosowało list m.in. do KE, w którym wskazuje najważniejsze problemy, które wciąż na tym gruncie wymagają rozwiązania.
I LAW ANIMALS 
Dodaj komentarz